Trong những năm gần đây, số lượng các giao dịch mua bán bảo hiểm trực tuyến tại Trung Quốc đã tăng trưởng vượt bậc. Số liệu của Hiệp hội Bảo hiểm Trung Quốc chỉ ra rằng tổng phí bảo hiểm cá nhân (sức khỏe và nhân thọ) qua kênh thanh toán trực tuyến tăng 13.6% năm 2020 (đạt xấp xỉ 211 tỷ NDT). 
Trong khi đó, số lượng khách hàng là doanh nghiệp đăng ký tham gia bảo hiểm trực tuyến năm 2020 là 7.741, tăng 93% so với năm trước đó. Thêm vào đó, sự bùng nổ của đại dịch Covid-19 cũng khiến các công ty bảo hiểm (“CTBH”) tích cực hơn trong việc triển khai các công nghệ mới để xử lý các giao dịch bán hàng, thẩm định cấp đơn, đánh giá rủi ro và giải quyết bồi thường.

Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của bảo hiểm trực tuyến cũng bộc lộ những vấn đề nhất định. Chính vì vậy, Ủy ban Quản lý Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc (“CBIRC”) đã ban hành Bộ Quy tắc Kinh doanh Bảo hiểm trực tuyến (“Bộ Quy tắc”), có hiệu lực từ ngày 01/02/2021, nhằm giảm thiểu rủi ro một cách hiệu quả và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trên nền tảng trực tuyến và thay thế Bộ Quy tắc tạm thời ban hành từ năm 2015. Một số quy định đáng chú ý bao gồm:

Các yêu cầu bắt buộc
Bộ Quy tắc quy định rằng việc kinh doanh bảo hiểm trực tuyến phải được thực hiện bởi các tổ chức được cấp phép. Các tổ chức này cũng phải tuân thủ các quy định chung liên quan đến bảo mật thông tin, quảng cáo, định danh khách hàng, tiêu chuẩn và quản lý quy trình trực tuyến, an ninh mạng, chống rửa tiền, v.v.
Thêm vào đó, Bộ Quy tắc cũng đưa ra các “quy tắc đặc biệt” liên quan tới hoa hồng kinh doanh, quản lý và chăm sóc khách hàng, xây dựng hệ thống nội bộ và quản lý rủi ro áp dụng cho Đơn vị được phép bao gồm công ty bảo hiểm trực tuyến được cấp phép và các trung gian bảo hiểm gồm:
•    Đại lý bảo hiểm (gồm: đại lý bảo hiểm chuyên biệt), ngân hàng có ngành nghề kinh doanh phụ là đại lý bảo hiểm, và các công ty dịch vụ internet được cấp phép ngành nghề đại lý bảo hiểm;
•    Công ty môi giới bảo hiểm; và
•    Công ty giám định tổn thất.
Cũng theo Bộ Quy tắc, Đại lý bảo hiểm cá nhân, và các đại lý “tay trái”  khác bị cấm tham gia kinh doanh bảo hiểm trực tuyến. 

Hoạt động kinh doanh trực tuyến
Bộ Quy tắc cũng đưa ra mô tả rõ ràng về hoạt động kinh doanh bảo hiểm bao gồm: 
•    Đơn vị được phép (Qualified Operators) phân phối các sản phẩm bảo hiểm hoặc cung cấp dịch vụ môi giới bảo hiểm cho khách hàng thông qua nền tảng riêng (Self-Owned-Platfom-SOP) của từng đơn vị;
•    Khách hàng được cung cấp thông tin sản phẩm bảo hiểm trên trang bán hàng của SOP; và
•    Khách hàng thực hiện các quy trình mua hợp đồng bảo hiểm độc lập trên SOP.
Quy định mới này cũng chấm dứt việc cho phép các công ty bảo hiểm bán bảo hiểm trên nền tảng của một bên thứ ba phát triển. 
Cũng cần lưu ý rằng, nếu các hoạt động phân phối và/hoặc môi giới bảo hiểm được kết hợp giữa phương thức trực tuyến và truyền thống, thì cả Bộ Quy tắc và các quy định hiện hành điều chỉnh các hoạt động kinh doanh truyền thống sẽ được áp dụng. Nếu có mâu thuẫn hay thiếu nhất quá do việc áp dụng Bộ Quy tắc và quy định hiện hành của CBIRC, quy định có lợi hơn cho khách hàng sẽ được ưu tiên áp dụng.

Các sản phẩm bảo hiểm được cung cấp trực tuyến
Trước đây, chỉ một số sản phẩm bảo hiểm thuộc danh mục cho phép được phân phối trực tuyến. Tuy nhiên, Bộ Quy tắc đã đưa ra tiêu chí xác định mới, qua đó, các sản phẩm bảo hiểm với “hình thức đơn giản, điều khoản đơn giản, trách nhiệm rõ ràng và dịch vụ hậu mãi hiệu quả” có thể được phân phối trực tuyến. 

Giới hạn địa lý
Cuối cùng, các Đơn vị được phép có thể giới thiệu, phân phối và phục vụ các hợp đồng bảo hiểm cấp trực tuyến (bao gồm cả bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ) trên toàn quốc mà không bị giới hạn địa lý nào (trong khi quy định trước đây yêu cầu phải hiện diện chi nhánh theo đơn vị tỉnh).
CBIRC dự kiến sẽ công bố văn bản hướng dẫn trong thời gian tới.

(Tổng hợp)